De jacht op het coronavirus gaat eind november in een volgende versnelling. De testcapaciteit wordt nog eens met de helft uitgebreid, naar landelijk 90.000 per dag. Daarnaast komen er komen 25 sneltestlocaties, waarvan één waarschijnlijk in Leiden. Toch waarschuwt de GGD voor te hoge verwachtingen: ook met een sneltest kunnen de voetbalstadions en dancings nog niet open.
In een brief aan de Tweede Kamer maakte minister Hugo de Jonge vandaag grootse testplannen bekend. De NOS meldt dat de capaciteit van de gewone testlocaties in een maand tijd van 63.000 naar 90.000 per dag gaat en naar meer dan 100.000 na de jaarwisseling. Los daarvan komen er 25 sneltestlocaties. En later dit jaar gaan er waarschijnlijk ook mobiele testunits de wijken in. Het leger moet gaan helpen om dit allemaal voor elkaar te krijgen.
De GGD Hollands Midden is blij met de uitbreidingsplannen, maar waarschuwt tegelijk voor te hoge verwachtingen over de inzet van sneltests. Want bij de snelle ‘antigeentests’ die nu zo in opkomst zijn, hoort een flinke bijsluiter. Als die tests zomaar breed worden ingezet, kunnen mensen die wél besmet zijn een negatieve uitslag krijgen. Een valse geruststelling dus. “Dan verliezen we dus juist de greep op het virus”, legt woordvoerder Carin Boon uit.
Nieuwe records
Dinsdag noteerden Leiden en de regio opnieuw recordaantallen coronabesmettingen. De stad had er 150 in één dag, twintig meer dan het record van afgelopen zondag. De buurgemeenten deden het iets rustiger aan, maar telden toch 79 nieuwe gevallen. Leiderdorp en Oegstgeest hadden er 22, Voorschoten 30. De laatste twee cijfers waren de hoogste dagscores tot nu toe. Ook de GGD-regio Hollands Midden had met 606 gevallen net weer een nieuw record.
De groei van het aantal nieuwe gevallen vlakt wel iets af, maar van een daling is zeker nog geen sprake. Dat geldt regionaal net zo hard als landelijk. De stijging valt ook niet te wijten aan het toegenomen aantal tests. Als dat zo was, zou het percentage positieve uitslagen gelijk moeten blijven of moeten dalen. Maar daar is nog geen sprake van: in onze GGD-regio steeg het aandeel positieve tests in een week tijd zelfs van 15 naar 20 procent.
Minder wachttijd
Het goede nieuws van de GGD is intussen dat het ellenlange wachten op een testafspraak sinds een kleine week voorbij is. “Wie ’s ochtends belt, kan vanmiddag nog terecht”, meldt Carin Boon. Dat is te danken aan de inzet van Duitse en Belgische laboratoria bij de analyse van de testmonsters. Maar daar zit meteen ook een nadeel aan. Na de test kan de uitslag toch nog gauw 48 uur op zich laten wachten.
Wie verkoudheidsklachten heeft en getest wil worden, is nog steeds twee à drie dagen kwijt. Voordat je hoort dat je géén corona hebt, moet je toch wat dagen in quarantaine blijven. Vooral voor mensen die onmisbaar zijn in hun werk – zoals leraren en zorgpersoneel – is dat een probleem. Het leidt tot veel ziekteverzuim op scholen en in ziekenhuizen en verpleeghuizen. Daarom kan de inzet van sneltests uitkomst bieden.
Valkuilen
Een test waarmee je niet na 48 uur maar na een kwartier al weet of je corona hebt of niet. Stel je voor dat die er straks is, kunnen we dan iedereen met een negatieve test weer toelaten in voetbalstadions, horeca en dancings?
Dat klinkt haast te mooi om waar te zijn. En dat is het ook, volgens de woordvoerder van de GGD. Want bij de inzet van de huidige snelle ‘antigeentests’ van firma’s als Abbott en Roche zijn er twee valkuilen. De eerste valkuil is de personeelsinzet.
“Ook voor deze tests heb je medisch geschoold personeel nodig. En zo’n arts of verpleegkundige is daar 10 minuten mee bezig, drie keer zo lang als met de huidige PCR-test.” Voor massaal sneltesten zal dus nooit genoeg personeel te vinden zijn. Jammer voor het voetbal- en danspubliek.
De tweede valkuil is net zo belangrijk. De snelle antigeentest is alleen geschikt voor mensen die al flinke klachten hebben. Daar kan de test snel bepalen of iemand gewoon zwaar verkouden is, of toch het coronavirus heeft. “Maar besmette mensen met geen of lichte klachten krijgen vaak een negatieve uitslag. En als die dan rond blijven lopen, raken we juist de greep op het virus kwijt”, legt Boon uit.
Ademtest?
Het RIVM heeft al eerder voor deze problemen gewaarschuwd en gaf aan dat de snelle antigeentest dus alleen nut heeft als hij heel gericht wordt ingezet. Bijvoorbeeld om zorg- en onderwijspersoneel met verkoudheidsklachten niet onnodig lang in quarantaine te houden. Het RIVM zag nog wel meer mogelijkheden, maar massale screening van mensen met en zonder klachten zit er met deze tests dus niet in.
Toch is er wel degelijk hoop op zo’n snelle en massale screening. Voor die hoop zorgt de Leidse ademtest. Die is ontwikkeld door het LUMC en het Leidse bedrijf Breathomix en geeft binnen een minuut een uitslag. De test legt weinig beslag op medisch personeel en hij is bovendien erg betrouwbaar.
Snel naar huis
“Wij zijn erg enthousiast over de mogelijkheden van die test”, zegt Carin Boon. De gevoeligheid van de test is instelbaar en de maker hebben een veilige instelling gekozen. Als de uitslag ‘negatief’ is, klopt dat voor praktisch honderd procent. Die mensen kunnen dus meteen weer vertrekken. Anderen krijgen een uitslag ‘onzeker’, en moeten dan alsnog naar de langzamere PCR-test.
“De ademtest haalt 75% van de mensen zonder virus er direct uit”, legt de woordvoerder uit. “Als je bedenkt dat van 2.000 bezoekers per dag tachtig procent geen virus heeft, en daarvan driekwart met de ademtest herkend wordt, zouden we er 1.200 meteen weer naar huis kunnen sturen. Er hoeven er dan maar 800 mensen per dag door de teststraat”.
Zo kan de GGD straks nog heel wat meer mensen aan. Het wachten is alleen nog op de officiële goedkeuring van de ademtest. Die wordt pas eind november verwacht. Bovendien moet er nog testmateriaal geproduceerd worden. Het kan zo nog tot in december duren voordat de ademtest verlichting brengt.
Dit bericht past binnen het project “De coronamarathon”, dat wordt ondersteund door het Leids Mediafonds
Sleutelstad Media
Middelstegracht 87A
2312 TT Leiden
E-mail
redactie@sleutelstad.nl
Telefoon Redactie
071 - 5235907
