Extra geld is welkom, maar middelbare scholen zoeken nog naar bestemming

Middelbare scholen in Leiden zijn er nog niet uit wat wat ze met het geld gaan doen dat bedoeld is om achterstanden in het onderwijs weg te werken. Op de menukaart staan langere schooldagen en één-op-één begeleiding, maar sommige rectoren zouden liever meer vrijheid willen in de aanpak. Duidelijk is in ieder geval dat het geld erg welkom is.

“De verschillen in de klas zijn groter dan normaal”, zegt Sander Roodink. Hij is rector van vrijeschool het Marecollege in Leiden en ziet dat per thuissituatie erg verschilt hoe goed leerlingen aan de slag kunnen. “Met lessen op afstand wordt er een beroep gedaan op een heel grote zelfstandigheid, maar nog niet elke leerling tussen de twaalf en achttien jaar heeft dat ontwikkeld”, zegt Roodink. Daarom is hij blij met het extra geld dat de komende twee jaar beschikbaar komt.

Het gaat om zo’n zes miljard euro voor basisscholen en middelbare scholen. Dat betekent dat er per leerling minimaal 700 euro vrijkomt. Afgelopen maandag werd duidelijk hoe leerlingen, die door de coronacrisis een achterstand hebben opgelopen, kunnen worden geholpen. Met behulp van een ‘menukaart’, gepresenteerd door demissionair onderwijsminister Arie Slob, kunnen scholen kiezen hoe zij hun leerlingen ondersteuning bieden.

Tekst loopt door onder de video

Nieuws071-presentator Jaap van Sandijk in gesprek met rector van het Marecollege Sander Roodink

Keuzemenu
Geert Snoep is directeur van de Leidse vestiging van het Driestar College en heeft al wel een idee hoe hij de ontstane corona-achterstand wil inhalen. “Het eerste waar wij aan denken is meer ondersteuning door de mentor. Daarnaast willen wij inzetten op ondersteuning in kleinere groepjes en eventueel één-op-éénbegeleiding.”

Ook Roodink wil meer ruimte geven aan de mentoren. “Dat is de makkelijkste manier om extra aandacht te geven aan de leerlingen met individuele behoeftes, zonder daarbij een bepaald deel van de school over de kop te jagen.” Voor de leerlingen met extra behoeftes is er volgens Roodink overigens altijd wel aandacht gebleven.

“De middelbare scholen maken nu een analyse van wat leerlingen nodig hebben. Elke school bepaalt zelf welke keuzes van de menukaart het beste passen bij hun leerlingen’’, laat de woordvoerder van de Leidse scholenkoepel SCOL weten. “Ook wij zijn echt nog aan het onderzoeken en hebben net de schoolscan gedaan”, zegt rector van het Vlietland College Matthieu Arnouts. Na deze zogenaamde schoolscan, die duidelijk gaat maken hoe leerlingen ervoor staan, kunnen de scholen met behulp van de menukaart kiezen hoe ze ondersteuning bieden.

Extra begeleiding
Snoep wil zijn leerlingen in ieder geval tot niets verplichten. ‘’Er wordt aan gedacht om de ondersteuning ’s middags aan te bieden voor iedere leerling die dat wil’’, zegt de directeur van het Driestar College, “maar er is nog geen beslissing genomen.’’ Deze beslissing neemt hij namelijk niet alleen. ‘’Het Driestar College Leiden is een nevenvestiging van Gouda. De grote lijnen van ons plan van aanpak worden gezamenlijk uitgezet.’’

Op het Marecollege zijn ze blij dat er is nagedacht over de mogelijke interventies en zien ze het geld als een handreiking met opties waaraan je als school kunt denken. Toch ziet Roodink ook de nadelen in van het plan. “Het is jammer dat het gepresenteerd wordt alsof je uit de menukaart moét kiezen.” Het is Roodink nog niet duidelijk in hoeverre de scholen de mogelijkheid hebben om te kiezen voor oplossingen die buiten de menukaart vallen. “Ik vind dat de mensen die over het algemeen het beste weten wat goed is voor hun leerlingen en hun school, ook werken op die school. Wat mij betreft hebben ze een mooie menukaart opgesteld, maar het is vooral zaak dat wij als scholen zelf gaan kijken hoe wij hiermee om willen gaan.”

In de ogen van Roodink hebben zijn leerlingen vooral vrije tijd nodig. “Dus dan moeten we ze niet heel lange dagen op school gaan houden en in de vakantie een zomerschool organiseren. We moeten de leerlingen vooral uit de kramp en uit de stress halen dat ze een achterstand hebben opgelopen en alles moeten inhalen. Dus dan spreken we niet van een achterstand, maar van een verschil maken in curriculum tussen deze leerlingen en eerdere lichtingen. Daar kun je ook prima de toetsing en examinering op aanpassen.”

Geld besteden
“Ik heb er wel vertrouwen in dat het geld op een goede manier kan worden ingezet”, zegt Snoep, “maar ik snap dat de overheid wil zien wat scholen met het geld gaan doen.” Wat het Vlietland College precies met het geld gaat doen kan rector Arnouts nog niet zeggen. “In juni moeten wij een plan voorleggen aan onze medezeggenschap, pas daarna hebben we duidelijkheid over hoe we het geld gaan besteden.’’ Wel benadrukt hij dat dit plan gedragen moet worden door de hele school. “Ik denk dat wij dit geld op een heel zinvolle manier kunnen inzetten.”

‘’Onze huidige docenten moeten dit niet allemaal zelf gaan doen, die ruimte is er niet”, weet Snoep alvast. “We willen sowieso gebruik maken van externe ondersteuning.” Hij vindt het niet erg als een deel van het geld bij externe partijen terecht komt. “Zij zijn nu ook al bij ons bezig en wij hebben goede ervaringen met deze bureaus.’’ Roodink daarentegen wil het liefst extra mankracht binnen de organisatie. ‘’Zodat op het moment dat een docent zich aan het scholen is, dit niet betekent dat de klassen geen les hebben.’’ Het schoolbestuur van SCOL ziet om diezelfde reden liever dat er structureel meer geld vrijkomt. ‘’Je kunt extra mensen alleen inzetten zolang je extra geld krijgt. Het is jammer dat je hen nu geen vaste aanstelling kunt geven.’’

Geld of middelen
Van achterstand wil Roodink liever niet spreken. “Ik vind achterstand een ingewikkelde term. Deze leerlingen hebben vooral op het gebied van sociaal-emotionele ontwikkelingen veel gemist, dat kun je gewoon zien. Wij zijn een school met veel kampen en schoolfeesten, die een bepaald doel dienen in de ontwikkeling van onze leerlingen. Individueel, maar ook zeker voor de groepsvorming. Op het moment dat de mogelijkheid zich voordoet, willen wij hier zeker mee aan de slag.” Voorlopig is er volgens Roodink nog niet te spreken van een normale situatie. “Als je in de klas kijkt, gedraagt zo’n klas zich anders dan normaal. Ze gaan ook nog steeds maar de helft van de tijd naar school.”

De komende weken wordt er op de middelbare scholen verder gewerkt aan een plan van aanpak. De meeste rectoren gaan voor maatwerk. “Daarom zou ik ook extra fysieke ruimte hebben”, zegt Roodink, “zodat je klassen wat kleiner kunt maken en dus wat meer kunt differentiëren op niveau. Daar moet de gemeente ook echt bij helpen, want die gaat over de ruimte. Wij kunnen alleen zorgen voor extra mensen.”

Maar wat volgens de rector van de vrijeschool echt zou helpen, is dat er erkenning voor komt dat bepaalde zaken door de coronacrisis niet zijn gebeurd of behandeld. “Laten we dat dan accepteren. Met geld kun je bepaalde dingen doen, maar ik geloof niet dat geld de problemen oplost.”

Leiden Maatschappij Onderwijs Coronacrisis