Het beleidsakkoord dat GroenLinks, D66, PvdA en het CDA na enkele weken onderhandelen hebben gesloten heet ‘Samen leven in Leiden‘. Het motto van het nieuwe Leidse stadsbestuur lijkt sterk op de vorige slogan, maar geeft net een ander accent aan het beleidsakkoord dat woensdagochtend werd gepresenteerd in museum De Lakenhal. Wel wil de nieuwe coalitie hun plannen nog steeds samen met de stad realiseren. Dat staat in het 32 pagina’s tellende akkoord.
Het akkoord begint met de vraag in wat voor stad we willen wonen. De nieuwe coalitie beantwoordt die vraag als volgt: “Voor ons is dat een stad waar Leidenaars toegang hebben tot betaalbare woningen, waar kinderen zorgeloos naar school kunnen gaan en gelijke kansen krijgen, waar mensen naar elkaar omkijken en waar de gemeente voor je klaar staat als dat nodig is. Een groene en duurzame stad met een bruisend centrum, een vooruitstrevend Bio Science Park en een groot aanbod van kennis, cultuur en historie. Een stad met aandacht voor de lokale ondernemer en voorzieningen in de wijken, die zorgen voor levendigheid in de stad. En voldoende ruimte om te ontspannen, te sporten en te bewegen. Een stad voor iedereen, waar je jezelf kan zijn. Een leefbare stad.” Leiden wil niet zomaar een leefbare stad worden, maar de nieuwe coalitie spreekt de ambitie uit om één van de meest leefbare steden van Europa worden.
Samen
Zoals mocht worden verwacht wordt in het akkoord veel aandacht besteed aan participatie. Daar was de afgelopen jaren veel kritiek op en het nieuwe college neemt zich voor het beter te gaan doen. Zo willen de vier partijen zich veel in de stad laten zien en worden de inwoners bij de grote en kleine uitdagingen betrokken. “Vooraf maken we duidelijk wat Leidenaars
van ons mogen verwachten… Dat betekent niet dat het sterkste geluid ook altijd het beste voor de stad is. Van ons mag u verwachten dat we een zorgvuldige afweging maken tussen wat goed is voor de meeste inwoners en het belang van een kleinere groep mensen. En deze afweging leggen we ook uit.”
Andere speerpunten in het akkoord zijn het versnellen van de energietransitie, voldoende betaalbare woningen in een eerlijke woningmarkt en voldoende ruimte voor allerlei activiteiten door in te zetten op meer duurzame mobiliteit. Ook moet Leiden bovenal een sociale stad blijven waar iedereen zichzelf kan zijn en waar eenzaamheid actief wordt bestreden. Als internationale kennisstad blijft Leiden ook volop ruimte bieden aan het Bio Science Park, alle soorten onderwijs en cultuur.
Klimaat en groene energie
Leiden gaat onverminderd verder met het vergroenen van de stad. Ook moet iedereen kunnen profiteren van zaken als energiebesparing door isolatie en verduurzaming. Energiearmoede wordt met prioriteit bestreden. De duurzame wijkvernieuwingen die al in gang zijn gezet, worden voortgezet. Rioolvervanging wordt gecombineerd met klimaatadaptieve maatregelen en verdere vergroening. Wel houdt het nieuwe college oog voor de parkeerdruk in de wijken, zo beloven de vier partijen plechtig.
Oostvlietpolder
Wijkparken worden onderling en met het Singelpark verbonden. Daardoor ontstaat er een tweede groene ring. Met name de Churchilllaan en de Lammenschansweg moeten belangrijke groene verbindingsstroken worden tussen het Singelpark en die tweede groene ring. De Oostvlietpolder wordt aangemerkt als natuurgebied, zodat voor eens en voor altijd de discussie is beslecht dat daar in de toekomst best gebouwd zou kunnen worden. Alleen de volkstuinen vallen buiten die afspraak.
Burgerberaad
Leiden wil, het liefst samen met de buurgemeenten, experimenteren met een burgerberaad. Specifiek wil het nieuwe college inwoners op die manier betrekken bij de energietransitie. In het burgerberaad kunnen Leidenaars aanbevelingen doen om de transitie te versnellen. Naast goede ideeën, hoopt het college zo op meer draagvlak voor te nemen maatregelen.
Om het voor inwoners makkelijker te maken om duurzaamheidsmaatregelen door te voeren in hun woning, wordt bekeken of welstandseisen verder kunnen worden versoepeld. De gemeente trekt extra geld uit om het goede voorbeeld te geven en eigen panden te verduurzamen. Een opvallend idee is verder het invoeren van een inruilregeling voor vervuilende brommers, gekoppeld aan het landelijke verbod op de verkoop van tweewielers op fossiele brandstoffen. Dat wordt in 2050 ingevoerd.
Wonen
Tot 2030 gaat Leiden 8.800 woningen bijbouwen. Er wordt dan gerekend vanaf 2021, dus een deel van die geactualiseerde opgave is al in gang gezet. Er komen innovatieve woonvormen voor starters, statushouders, ouderen en gezinnen. Voor studenten worden 2.700 wooneenheden gerealiseerd. Dat zijn er 600 meer ten opzichte van eerdere plannen. Omdat dat een regionaal belang dient, doet Leiden een beroep op de regio om hieraan bij te dragen. Ook een belangrijk verzoek van de studenten zelf wordt ingewilligd. In nieuwe bouwplannen krijgen de studentenwoningen waar mogelijk een gemeenschappelijke ruimte (fusie).
Sociale huur
Om het aanbod van sociale huurwoningen te vergroten neemt het nieuwe stadsbestuur een serie maatregelen. Nieuwe sociale huurwoningen zullen in de regel in het bezit zijn van corporaties en die krijgen daarvoor een betere positie bij ontwikkelaars. De verkoop van sociale huurwoningen, het zogenaamde ‘uitponden’, wordt aan banden gelegd en tot een minimum beperkt.
Bij nieuwe projecten, maar ook bij plannen die nog in een vroeg stadium verkeren, wordt het percentage sociale woningbouw verhoogd naar 35 procent. Ook voor het middensegment geldt een percentage van 35 procent. Daarmee komt het totale aandeel in de woningbouwopgave op ten minste voor 70 procent in het betaalbare segment. Al die nieuwe woningen komen met name in vier als kansrijk benoemde woningbouwlocaties: het stationsgebied, het Wernink-terrein, Lammenschans en de Willem de Zwijgerlaan.
Foute beleggers
Om de beschikbaarheid en betaalbaarheid van woningen en de leefbaarheid van de omgeving zo goed mogelijk te beschermen, worden foute beleggers aangepakt die huizen opkopen en de huurprijzen opdrijven. Er komt een opkoopbescherming en ook voert Leiden een verhuurdersvergunning in. Daarnaast worden aanvullende maatregelen onderzocht en wordt ook opnieuw gekeken naar de voorwaarden waaraan het verkameren van panden moeten voldoen.
Autoluwe binnenstad
Zaken die de afgelopen jaren zijn onderzocht en voorbereid, worden de komende jaren uitgevoerd. Zo gaan bussen tussen Leiden Centraal en het centrum een andere route rijden. De route Stationsweg-Steenstraat moet een groene loper naar het centrum worden. Dat moet ook bijdragen aan het meer verbinden van het Leiden Bio Science Park met de binnenstad. Duurzame stadsdistributie wordt verder omarmd. Met name over het water.
Ondergrondse garage
In het gebied waar nu nog het oude belastingkantoor en de Morspoortgarage staan, komt op termijn een nieuwe woonwijk. Om de parkeerbehoefte op te vangen, wordt er een nieuwe ondergrondse parkeergarage gebouwd. Voor de demontabele Morspoortgarage wordt een nieuwe plek gezocht. Ook naast Naturalis komt een nieuwe parkeergarage voor 700 auto’s. De bouw daarvan is al begonnen.
Verkeersveiligheid
Door het stapsgewijs verlagen van de maximumsnelheid in de hele stad, buiten de doorgaande wegen, naar 30 kilometer per uur en in de omgeving van scholen naar vijftien kilometer per uur, moet de verkeersveiligheid sterk verbeteren. Ook komen er in de wijken snelheidsverlagende maatregelen en worden meer en meer straten ingericht voor voetgangers en fietsers. Auto zijn daar dan te gast.
Sport
Er komt een inventarisatie naar de behoefte aan ruimte voor sport in Leiden. Daarbij wordt gekeken wat er nodig is om het Leidse sportklimaat op peil te houden. Er wordt gezocht naar een goede balans tussen groen en sport. Er komt hoe dan ook geen uitbreiding van sport in het Roomburgerpark. Wel blijft Leiden zoeken naar mogelijkheden voor extra hockeycapaciteit.
Sociale stad
De nieuwe coalitie wil werk maken van armoedebestrijding. Daarbij wordt onder meer gekeken naar de mogelijkheden om schulden over te nemen of kredieten te verstrekken waarmee Leidenaars hun schulden kunnen saneren. Ook het naar werk geleiden van mensen die nu geen baan hebben blijft een belangrijk aandachtspunt. Samen met DZB wordt bekeken of er basisbanen ingevoerd kunnen worden. Dat zijn banen voor Leidenaars voor wie een reguliere betaalde baan niet haalbaar is.
Jeugdfonds Sport & Cultuur
Meer kinderen kunnen gebruik gaan maken van de voorzieningen die worden geboden via het Jeugdfonds Sport & Cultuur. De toegang tot die voorziening wordt daarvoor opgetrokken tot 140 procent van het sociaal minimum. Ook komt er een Integraal Kindcentrum waar kinderen van 0 tot 12 jaar terecht kunnen voor voorzieningen op het gebied van onderwijs, opvang en welzijnsactiviteiten. De schooldagen van kinderen worden ‘verrijkt’ met onder meer sport en cultuur.
Sleutelpas
Niet voor het eerst wil Leiden een pas invoeren waarmee inwoners met een laag inkomen korting kunnen krijgen bij sport en cultuur. Hoe precies wordt eerst nader onderzocht.
Slavernij
In 2023 is het 150 jaar geleden dat de slavernij is afgeschaft. Leiden wil dan opgepaste wijze stilstaan bij dat herdenkingsjaar.
Veiligheid
Om de leefbaarheid en de veiligheid in de stad te waarborgen wordt extra ingezet op handhaving. Daarom komen er meer boa’s bij. Die gaan zich bezig houden met onder meer overlast door jongeren, zwerfafval op hotspotlocaties, straatintimidatie, straathandel in drugs en de aanpak van weesfietsen. Ook de aanpak van ondermijning wordt onverminderd voortgezet. Daarmee moet worden voorkomen dat de ‘onderwereld’ en ‘bovenwereld’ met elkaar vermengd raken in complexe netwerken.
Den Haag
Het nieuwe college ziet kansen voor meer en betere samenwerking met Den Haag. Vanwege de Universiteit Leiden die in de twee steden is gevestigd, zijn er mogelijkheden voor meer regionale samenwerking op het gebied van onderwijs en onderzoek, maar ook duurzaamheid en gezondheidszorg zijn onderwerpen waar door samen op te trekken winst is te behalen.
Cultuur
Meer Leidenaars moeten betrokken worden bij cultuur. Ook de huisvesting van de culturele instellingen moet in orde gemaakt worden en instellingen die kampen met de naweeën van de coronacrisis en hogere prijzen krijgen volgend jaar extra geld als compensatie. De bibliotheek krijgt een eigentijds en toegankelijk onderkomen in het centrum, maar wordt ook stevig verankerd in de wijken. Kunst in de openbare ruimte wordt ook de komende jaren gestimuleerd.
Media
Sterke lokale media vindt de nieuwe coalitie van belang voor de stad en de lokale democratie. Daarom blijft het Leids Mediafonds en volgt het college de landelijke ontwikkelingen op het gebied van de versterking van de lokale media.
450 jaar ontzet
In 2024 wil de gemeente samen met de 3 October Vereeniging uitbundig vieren dat het ontzet van Leiden dan 450 jaar geleden plaatsvond. Ook de Universiteit Leiden bestaat deze collegeperiode 450 jaar en ook dat is een jubileum dat Leiden graag wil vieren.
Terrassen
De verruimde coronaterrassen kunnen deels blijven. Er wordt per locatie bekeken of ruimere terrassen permanent mogelijk zijn of juist niet. Dat gebeurt in samenspraak met omwonenden, ondernemers en andere belanghebbenden.
Regionale samenwerking
De bestaande samenwerkingsverbanden worden gecontinueerd. Binnen de Leidse regio, in Holland Rijnland-verband en ook in de Zuidelijke Randstad met andere grotere steden in Zuid-Holland. Ook met de Rijksoverheid blijft samen optrekken van levensbelang. Bijvoorbeeld als het gaat om de bekostiging van zaken als klimaatadaptatie, biodiversiteit, innovatieversterking, woningbouw en gezondheid. Op grotere schaal blijft Leiden banden onderhouden met de VNG, de G40 en andere steden in Europa. Ook de stedenbanden met Oxford en Nagasaki worden voortgezet.
Werkgeverschap
Om alle ambities te kunnen (blijven) realiseren is een sterke ambtelijke organisatie onontbeerlijk. Leiden zet daarom vol in op goed werkgeverschap om zo aantrekkelijk te blijven voor bestaande en toekomstige werknemers.
Financiën en belastingen
Leiden gaat de komende jaren scherpere keuzes maken om financieel gezond te blijven. Dat is nodig vanwege zaken als oplopende rente en gestegen bouwkosten. Reserves en buffers blijven ook de komende jaren intact of worden vergroot. De onroerend zaakbelasting (OZB) wordt alleen trendmatig verhoogd. Bouwleges worden meer kostendekkend gemaakt. De riool- en afvalstoffenheffing wordt verhoogd om de kosten te dekken die klimaatadaptatie en vergroening van de stad met zich meebrengen.
Sleutelstad Media
Middelstegracht 87A
2312 TT Leiden
E-mail
redactie@sleutelstad.nl
Telefoon Redactie
071 - 5235907