Europa verwacht Leids coronavaccin in april

Als het coronavaccin van het Leidse farmabedrijf Janssen wordt goedgekeurd door de medicijnenautoriteit EMA, kan het vanaf april in Europa geleverd worden. Het wordt waarschijnlijk het vierde middel dat ingezet kan worden tegen de pandemie. Nederland verwacht er dit jaar 8 miljoen doses van, genoeg om 8 miljoen mensen te vaccineren. Want Janssen gaat ervan uit dat je van dit middel maar één dosis nodig hebt.

Half december meldde Sleutelstad al uit Amerikaanse bronnen dat moederbedrijf Johnson & Johnson bij gunstige onderzoeksresultaten in februari goedkeuring zou aanvragen. Nu is dit tijdschema ook bevestigd door een EU-functionaris, aldus persbureau Reuters. Het vaccin zou dan in maart groen licht kunnen krijgen van de EMA en vanaf april ook in Nederland ingezet kunnen worden.

Tegen de klok
Samen met het vaccin van de universiteit van Oxford en farmaceut AstraZeneca, dat bij goedkeuring begin februari al beschikbaar kan komen, moet het Leidse vaccin bijdragen aan de opschaling van de prikcampagne waar Nederland op wacht. Zeker nu de Britse variant van het coronavirus oprukt, is die vaccinatie een race tegen de klok. En met alleen de vaccins van Pfizer en Moderna zou het nog meer dan een jaar duren voordat iedereen boven de 18 aan de beurt is geweest.

Bij die opschaling kan het Leidse vaccin als het goed is voor een stroomversnelling zorgen. Volgens Janssen heb je er namelijk maar één prik van nodig. Dus kunnen er in dezelfde tijd twee keer zo veel mensen mee ingeënt worden en hoeft er geen tweede oproep gepland te worden. Dat scheelt ook organiseerwerk.

Addertje
Maar totdat de definitieve onderzoeksresultaten van Janssen er zijn, en het vaccin werkelijk door de EMA is goedgekeurd, zijn al die verwachtingen nog geen zekerheden. Het zou nog kunnen dat er straks een addertje onder het gras blijkt te zitten. Want in de zomer heeft Janssen, na de eerste gunstige resultaten, gekozen voor de strategie van de ‘enkele prik’. Dat is tot nu toe als troef gepresenteerd, maar het zou ook een valkuil kunnen blijken.

Toen Janssen voor die enkele prik koos, was de verwachting dat een gunstig vaccin ongeveer 70 procent effectiviteit zou hebben, dus bij 70 procent van de mensen voldoende bescherming tegen het coronavirus zou bieden. Maar intussen blijken de al goedgekeurde vaccins van Pfizer en Moderna meer dan 90 procent bescherming te bieden. Daarmee ligt de lat nu veel hoger dan indertijd verwacht. Het moet nog blijken of Janssen met één prik ook zo hoog scoort.

Dilemma
Het moederbedrijf Johnson & Johnson lijkt zich wel al ingedekt te hebben tegen een mogelijke tegenvaller. Want naast het internationale onderzoek met een enkele dosis is eind november alsnog een grootschalig onderzoek met twee prikken gestart. Alleen zijn de resultaten daarvan pas in de zomer te verwachten.

Als de enkele dosis maar voor pakweg 75 procent effectief blijkt, zit Europa dus binnenkort met een lastig dilemma: toch miljoenen mensen met dit middel vaccineren, omdat alle beetjes helpen om genoeg ‘groepsimmuniteit’ te krijgen. Of wachten op vaccins met een hogere bescherming. Van Pfizer, Moderna óf alsnog van Janssen, in dubbele dosis. Het blijft dus nog even een spannende vraag hoe groot de bijdrage van het Leidse bedrijf aan de strijd van het virus uiteindelijk wordt.

Dit bericht maakt deel uit van het project “de coronamarathon”, dat wordt ondersteund door het Leids Mediafonds

Leiden Maatschappij Coronacrisis De virus-estafette