Huisarts en senioren centraal in nieuwe vaccinatieronde

De vaccinatiecampagne tegen het coronavirus schakelt nu ook in de Leidse regio naar een volgende versnelling. De komende weken wordt er op vier fronten geprikt. Na het verpleeghuispersoneel komen nu de huisartsen en 90-plussers in beeld, plus de bewoners van verpleeghuizen.

Vanaf zaterdag zijn de huisartsen aan de beurt. Ze krijgen het Modernavaccin, bij het LUMC. Op dit moment worden daar de laatste voorbereidingen getroffen. “Als alles goed gaat, beginnen we morgen”, zegt woordvoerder Tessa van Leeuwen. Ze houdt een slag om de arm, want de Landelijke Huisartsen Vereniging was donderdag nog druk bezig met uitnodigen. Ook de aanvoer van de juiste aantallen vaccins was nog niet helemaal rond.

Last-minute
De toch nog snelle start van de vaccinatie bij de huisartsen is de uitkomst van een partij armpje drukken tussen de doktersvereniging en minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid). Want nadat ze eerst opzij geschoven waren als uitvoerders van de eerste vaccinatieronde, zagen de huisartsen begin januari dat ook hun eigen coronaprik werd uitgesteld. Terwijl ze met hun vele patiëntencontacten toch een sleutelrol moeten spelen in de bestrijding van de pandemie.

Maandagavond bleek de minister gezwicht. Hij paste de ‘vaccinatiestrategie’ voor de zoveelste keer aan. Vanaf deze week konden de dokters hun prik krijgen. Die last minute beslissing zette de huisartsenvereniging aan het werk – in de hoogste versnelling. En er viel heel wat te organiseren; welke artsen, welke locaties, hoe uitnodigen en hoe de aantallen vaccins goed afstemmen?

Uiteindelijk wordt er nu in 23 ziekenhuizen geprikt. Het LUMC neemt zo’n 600 huisartsen én hun belangrijkste ondersteuners voor zijn rekening. Het gaat vooral om artsen uit de eigen regio. Maar sommigen zullen wat verder moeten reizen – omdat dat zo uitkwam bij de verdeling van ronde aantallen vaccins.

90-plussers
Tegelijk mogen de huisartsen nu de zelfstandig wonende 90-plussers uit hun praktijk uitnodigen voor de coronaprik. Want ook met deze groep wil minister De Jonge, na alle kritiek op zijn trage start, niet langer wachten. Het gaat om 90.000 senioren

Dat uitnodigen wordt nog een subtiele klus. De meest mobiele helft van de 90-plussers gaat de prik krijgen op de centrale GGD-locaties. Zelf nemen de huisartsen daarna de andere helft voor hun rekening: op de eigen praktijk, of als dat nodig is op bezoek. Elke huisarts moet dus beoordelen wie er mobiel zijn en wie niet.

Rond 1 februari krijgt dan de eerste 90-plusser uit onze regio de coronaprik, op de centrale GGD-locatie bij congrescentrum ECC in Leiden. Voor deze groep ouderen hanteert de GGD straks een aangepaste routine. Ze mogen een begeleider meenemen. En er wordt meer tijd voor ze ingeruimd. in plaats van een kwartier om bij te komen, krijgen ze een half uur.

Verpleeghuizen
Intussen gaat ook bij de verpleeghuizen en instellingen voor gehandicapten de vaccinatie sneller dan verwacht van start. Komende maandag gebeurt dat bijvoorbeeld in Rijnsburg. En in de Leidse regio heeft het Leiderdorps verpleeghuis Leythenrode dinsdag de primeur. Later in de week volgen meer verpleeghuizen. Veel bewoners en hun familie hebben al gereageerd op de uitnodiging en bijna iedereen wil de prik.

Voor deze vaccinatie gaan de verpleeghuisartsen zorgen. Ze gebruiken daarvoor het Pfizervaccin, dat eerder deze maand alleen handig werd gevonden om op centrale GGD-locaties gebruikt te worden. Maar de logistieke hobbels bleken overkomelijk. Belangrijker is dat dit vaccin juist ook bij ouderen zeer effectief is. Dus wordt ook de vaccinatie in de verpleeghuizen nu versneld.

Vaccin sparen
Op vier fronten wordt er dus de komende week geprikt. Op de GGD-locatie, bij het LUMC, door de huisartsen én bij de verpleeghuizen. Dat is een flinke versnelling, die nodig wordt geacht om het kwetsbaarste deel van de bevolking én degenen die hen behandelen zo snel mogelijk immuun te maken tegen het coronavirus.

Waar al die extra vaccindoses vandaan moeten komen? Dat is een complex verhaal, waar landelijk flink wat discussie over is. Een deel van de uitbreiding is te danken aan de ‘zesde dosis’ die ervaren apothekers en artsen uit een flesje Pfizer-vaccin kunnen halen. Bij de oorspronkelijke planning was aangenomen dat er uit elk flesje maar vijf doses kwamen. Dus kon er de afgelopen twee weken al flink wat gespaard worden.

Daarnaast zitten er nieuwe leveringen van vooral Pfizer aan te komen. Tot nu toe durfde minister De Jonge daar niet op vooruit te lopen en werd van alle geleverde vaccins steeds de helft vastgehouden om zeker te stellen dat iedereen drie weken na de eerste prik ook de tweede kon krijgen. Maar de bewindsman heeft die voorzichtigheid losgelaten.

Dat betekent dat de tweede prik niet altijd na drie weken gegeven wordt. Ook andere landen maken nu die keus. Onomstreden is hij niet, maar volgens de bijsluiter blijft de herhaalprik ook nog effectief als hij binnen zes weken wordt gegeven.

Wie volgt?
Wie krijgen hierna hun prik, en wanneer precies? Dat verandert elke week weer een beetje. Na de 90.000 thuiswonende 90-plussers komen ook snel de 85- tot 90-jarigen aan de beurt. Dat is een heel wat grotere groep, van meer dan 200.000 mensen.

Bij de GGD moet na het verpleeghuispersoneel ook het personeel uit de gehandicaptenzorg en de thuiszorg het vaccin gaan krijgen. Wanneer dat precies gebeurt, is nog niet duidelijk.

Dit is een update van een eerdere versie. De belangrijkste wijziging betreft de vaccinatie in de verpleeghuizen. Het artikel past binnen het project “De coronamarathon”, dat wordt ondersteund door het Leids Mediafonds.

Leiden Maatschappij Regio Coronacrisis De virus-estafette