Leidse studenten maken samen met CHDR animatie over ontwikkeling coronavaccins

Leidse studenten Melanie de Gier en Tijmen Moll maakten in samenwerking met het Centre for Human Drug Research (CHDR) een animatie over de ontwikkeling van coronavaccins. In deze animatie leggen zij uit hoe het kan dat deze vaccins zonder bochten af te snijden toch de normale goedkeuringsroute hebben afgelegd.

Medisch bioloog en associate director infectieziekten Ingrid de Visser-Kamerling bij het CHDR kwam op het idee om het ontwikkelingsproces in animatie te zetten toen zij een voorbeeld langs zag komen. “Dit groepje studenten had me een paar vragen gemaild over hoe dat fase 2-onderzoek precies in elkaar zat en toen stuurden ze zo’n animatiefilmpje”, vertelt De Visser-Kamerling. “Toen was ik wel aardig onder de indruk.”

De opzet van die video bracht De Visser-Kamerling op het idee om in samenwerking met de studenten een mooie animatie te maken die in stappen uitlegt waarom het ontwikkelingsproces van de coronavaccins sneller kan, zonder afbraak te doen aan de betrouwbaarheid.

Masterstudent Biomedische Wetenschappen Tijmen Moll (23) greep die kans met beide handen aan en kreeg van het CHDR een speciaal animatieprogramma op zijn computer om daarmee de animatie in elkaar te zetten. “Omdat ik dat kunstje nu geleerd heb, kan ik voor de rest van mijn leven animeren. Zo hebben we allemaal baat bij deze samenwerking”, aldus Moll, die ook de voice-over voor zijn rekening nam.

De inhoudelijke vormgeving van de boodschap kwam terecht op het bordje van Melanie de Gier (23), masterstudent Biomedische Wetenschappen en Geneeskunde. “Ik heb vooral nagedacht over hoe je een toch wel ingewikkelde boodschap op een hele simpele, duidelijke en correcte manier kunt overbrengen”, vertelt De Gier. “Op die manier hebben we deze animatie dan ook aangepakt.”

Snelheid versus veiligheid
Het doel van deze animatie is om zo veel mogelijk mensen juist te informeren over de totstandkoming van de coronavaccins en hoe het kan dat de snelheid van het proces de veiligheid niet schaadt. “Het is heel belangrijk dat de juiste informatie verspreid wordt. Gebrekkige informatie wordt vaak voor waarheid aangenomen hoewel het in de werkelijkheid toch echt anders ligt”, aldus De Gier. Moll vult aan: “Daarnaast bestaan er hierover veel idiote complottheorieën. Al die reacties op Facebook… Het verbaast me hoe makkelijk mensen die overnemen en geloven.”

Gelukkig bestaat de overgrote meerderheid van de coronavaccin-sceptici volgens De Visser-Kamerling uit twijfelaars die nog niet goed genoeg geïnformeerd zijn. De animatie moet helpen om het proces goed uit te leggen en zodoende twijfelaars te overtuigen. “Alles gerelateerd aan covid-19 krijgt nu overal voorrang: bij de EMA, de onderzoekers, de autoriteiten”, legt De Visser-Kamerling uit. “Alles gebeurt precies op dezelfde manier als anders. De criteria, de beoordeling, het onderzoek. Het proces gaat dus alleen sneller omdat alles efficiënter is ingericht.”

Daarnaast moet ook de tomeloze inzet van alle onderzoekers, het medisch personeel en de mensen in de farma-industrie niet vergeten worden. “Wij werken echt ontzettend hard”, beaamt De Visser-Kamerling. “Ethische commissies gaan gewoon ad hoc bij elkaar zitten om protocollen te beoordelen. Iedereen doet zijn uiterste best.”

Size matters
Zelfs voor liefhebbers en geïnteresseerden is het lastig om echt te begrijpen wat alle stappen van het ontwikkelingstraject precies inhouden, maar deze animatie biedt een feitelijk correct en behapbaar tegengeluid voor de gemiddelde burger. Moll: “De NOS publiceert wel eens animaties en andere informatieve video’s, maar die zijn dan vaak wel tien minuten lang. Mensen hebben daar geen geduld voor of zin in. Met dat in het achterhoofd hebben wij het onderwerp voor de animatie goed afgebakend en in vier minuten bondig maar grondig uitgelegd.”

Er zijn inderdaad nog genoeg prangende vragen die in deze animatie niet geadresseerd worden, zoals ‘hoe werkt zo’n vaccin?’ en ‘wat voor bijwerkingen kan je verwachten?’. De Gier is duidelijk: “Het doel van deze animatie is helderheid bieden over de afgelegde weg van coronavaccins aan mensen die zo’n vaccin eigenlijk wel willen, maar het allemaal zo snel vinden gaan dat ze twijfelen”. De Gier sluit niet uit dat er nog animaties volgen die zich op andere vragen richten.

Ook moet de bereidwilligheid in zekere mate van twee kanten komen. Mensen moeten zelf wel enige moeite doen om kennis op te doen en eventueel extra informatie op te zoeken. “Iemand moet de informatie wel willen horen en willen opzoeken”, meent De Gier. “Het is heel makkelijk om snel iets af te schrijven omdat je het niet kent.”

Uitbreiding
In Nederland wonen ook veel mensen die geen Nederlands spreken, maar wel in aanmerking komen om hier gevaccineerd te worden. Om een zo groot mogelijk publiek te kunnen bedienen, zijn er plannen om de voice-over in de animatie te vertalen. “Wij zaten te denken aan Arabisch en Turks, omdat je daarmee hier meer mensen bereikt”, aldus De Visser-Kamerling. “Collega’s die die talen spreken, hebben al aangegeven dat ze best willen vertalen. Dat is dus veelbelovend!”

Bekijk hier de animatie: