Ongeloof over sluiting kinderhartchirurgie LUMC: 'Rampzalig voor regionale zorg'

De voorgenomen sluiting van de afdeling kinderhartchirurgie in het LUMC is in Leiden hard aangekomen. “Ik heb van puur ongeloof een half uur stil op mijn stoel gezeten”, vertelt kindercardioloog Nico Blom. Het ziekenhuis legt zich niet bij de sluiting neer. “Als dit doorgaat is het rampzalig voor andere delen van de zorg.”

In een brief aan de Tweede Kamer kondigde demissionair minister Hugo de Jonge van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) de sluiting van de afdeling in Leiden vorige week aan. Nederland telt nu vier afdelingen voor kinderhartchirurgie. Dit zijn er te veel, en daarom wil het ministerie de afdelingen in Groningen en het gecombineerde centrum van Leiden en Amsterdam sluiten. Blom kan het nog steeds niet geloven, vertelt hij aan mediapartner Omroep West.

Blom is het met de minister eens dat er nu te veel centra zijn. Hierdoor zouden chirurgen te weinig ervaring op blijven doen en daarom kan de zorg beter op minder locaties geconcentreerd worden. “Daar is iedereen het in onze beroepsgroep wel over eens. Alleen is er een voorstel gedaan om drie centra open te houden, namelijk in Leiden/Amsterdam, Rotterdam en Groningen. Dat lijkt ons een veel betere situatie.”

Traditioneel
In 1995 besloten het LUMC en de toenmalige Amsterdamse ziekenhuizen AMC en VU Medisch Centrum te gaan samenwerken. Dat resulteerde in het Cahal, het Centrum Aangeboren Hartafwijkingen Amsterdam Leiden. Het centrum behoort tot de grotere centra in Europa, er worden per jaar zo’n 450 hartoperaties en vierhonderd katherisatiebehandelingen bij kinderen uitgevoerd.

De kinderhartchirurgie zit ’traditioneel’ in Leiden. De eerste hartoperatie bij een kind vond daar plaats in 1955. Tegenwoordig bestaat het team uit onder andere zestien Kindercardiologen en drie cardiologen die gespecialiseerd zijn om afwijkingen bij ongeboren kinderen op te sporen en te behandelen.

Unieke positie
De minister is het hier niet mee eens en heeft in de brief aan de Tweede Kamer laten weten dat er vanuit de beroepsgroep geen alternatief is ingediend. Blom bestrijdt dit. “De raad van bestuur heeft dit voorstel ingediend. Rotterdam en Leiden draaien de grootste programma’s en voor de regionale spreiding is het goed om Groningen ook open te houden”, legt hij de gedachten van het plan uit.

De minister heeft echter alleen voor Utrecht en Rotterdam gekozen. Voor Blom is het een onbegrijpelijke keuze. “We hebben een unieke positie in Nederland”, vertelt de cardioloog over het belang van het LUMC. “Ik zeg dit niet om arrogant te zijn, maar wij zijn heel erg goed. Uit heel Europa komen er mensen naar ons toe om getraind te worden. We hebben een uniek programma, wij kunnen bijvoorbeeld al in de baarmoeder opereren. Daarnaast draaien wij ook een volwaardig programma.”

Willekeur
Blom kon zijn oren niet geloven toen hij het besluit van de minister hoorde. “Ik heb een half uur stil op mijn stoel gezeten. De wereld stortte op dat moment even in. Het was puur ongeloof. Het was voor ons zo vanzelfsprekend dat we als centrum zouden blijven bestaan.”

Nadat de cardioloog bekomen was van de schok, werd besloten om in actie te komen. “Het is nog geen definitief besluit, dus we zijn een petitie begonnen om aandacht voor onze situatie te vragen. Daarnaast gaan we ook richting VWS stappen zetten. Zo komen er Kamervragen, maar we gaan ook kijken of het besluit op de juiste manier is genomen. Dat lijkt niet het geval te zijn. Er is geen enkele onderbouwing voor het besluit. Het lijkt op willekeur, of vooringenomenheid. Als je afvalt dan kun je teleurgesteld zijn, als er maar een fair proces is geweest. Daar is hier geen sprake van geweest.”

Hartverwarmende reacties
De petitie is binnen enkele dagen al meer dan zestienduizend keer ondertekend. Blom verwacht dat het aantal nog verder op gaat lopen. “We hebben zo veel hartverwarmende reacties gekregen. Van patiënten en hun familie, maar ook van collega’s uit de hele wereld. Allemaal hebben ze gevraagd wat ze kunnen doen om te helpen. We zijn Eerste Kerstdag begonnen, dus ik verwacht dat het aantal handtekeningen nog wel gaat groeien.”

Blom heeft er dan ook wel vertrouwen in dat het besluit nog teruggedraaid gaat worden. “We kunnen dit tij nog keren, maar het moet wel duidelijk gemaakt worden dat het moet veranderen. Daar gaan we voor zorgen, want het besluit heeft ingrijpende gevolgen voor de hele Leidse regio. Los van de kwaliteit die we leveren. Als dit verdwijnt, dan zullen er ook andere dingen uit het LUMC verdwijnen, zoals bijvoorbeeld de kinder-intensivecare. Dan kunnen kinderen na een ongeval of met een infectie niet meer in de regio behandeld worden. Dit is een besluit dat ook rampzalig is voor andere delen van de zorg in het LUMC.”

Leiden Sluiting kinderhartchirurgie LUMC