Oud Leiden pleit opnieuw voor behoud Stadsbouwhuis

De Historische Vereniging Oud Leiden (HVOL) roept samen met een aantal architecten het stadsbestuur op om alsnog af te zien van de sloop van het Stadsbouwhuis aan de Langegracht. Het gebouw is volgens Oud Leiden ‘monumentwaardig’ en verdient volgens hen een tweede leven.

De vereniging pleitte al eerder voor behoud van het gebouw waar voorheen onder andere verschillende afdelingen van de gemeente Leiden waren ondergebracht. Momenteel wordt het gebruikt voor het tijdelijk huisvesten van jongeren en statushouders.

De locatie was eerder met drie andere plekken in de stad in beeld als compensatielocatie voor de bewoners van het Doelencomplex bij de Witte Singel. Hun huizen zouden worden gesloopt om plaats te maken voor een nieuwe binnenstadscampus van de universiteit Leiden, maar die sloop is van de baan. Voor de campus wordt nu een aangepast plan gemaakt, waarbij de woningen kunnen worden behouden en herhuisvesting dus niet meer nodig is. “En daarom is er nu tijd om opnieuw naar het Stadsbouwhuis te kijken, omdat de directe noodzaak voor een snelle beslissing is vervallen”, schrijft Oud Leiden. Ook zijn er in maart verkiezingen en zou een nieuw bestuur andere keuzes kunnen maken. De plek tussen Langegracht en Maresingel is eind vorig jaar door de gemeenteraad overigens wel nog steeds bestemd als plek waar sociale woningen moeten komen.

Monumentwaardig
Volgens Oud Leiden is het Stadsbouwhuis weliswaar nog vrij jong, het dateert uit de jaren ’70, maar bijzonder genoeg om te behouden. “Wij realiseren ons dat jonge bouwkunst niet eenvoudig door iedereen op waarde geschat kan worden. Het Stadsbouwhuis is echter wel degelijk bijzonder en uniek.” Oud Leiden wijst op de bijzondere geschiedenis van het gebouw binnen de stad. “Zowel vanwege de bestuurlijke geschiedenis, maar ook stedenbouwkundig.”

Architectonisch vindt de vereniging het van belang als voorbeeld van het structuralisme. “Structuralisme is een stroming die zich kenmerkt door gebouwen met een geometrische structuur samengesteld uit vaak kleine eenheden die gerelateerd zijn aan de  menselijke maat. Er zijn helaas maar weinig gave voorbeelden van structuralisme uit jaren ’70 over in ons land. Het pand is dus een icoon van zijn tijd”, schrijft Oud Leiden die in de brief benadrukt dat het Stadsbouwhuis het laatste en enige structuralistische pand in de Leidse Binnenstad is.

Herbestemming
Los van de architectonische waarde is hergebruik volgens de briefschrijvers ook duurzamer dan sloop en nieuwbouw. Ook blijft er dan meer Singelpark over dan als de voorgestelde nieuwbouwplannen door zouden gaan. Die is namelijk hoger dan de bestaande bouw en komt verder het groen in. Ook leent het gebouw zich in de ogen van Oud Leiden prima voor herbestemming. “De bijzondere structuur biedt mogelijkheid om in principe iedere wand te verplaatsen en ruimtes opnieuw in te delen voor gebruik. Het stadsbouwhuis beschikt bovendien over een ruim atrium, liften en een ruime fietsenstalling. Allemaal zaken die herbestemming voor gebruik door diverse doelgroepen ondersteunen.”

Zorgwoningen
De historische vereniging roept de gemeente nu op om alsnog met alle betrokkenen tot een ‘second opinion’ te komen. Bij die verkenning naar herbestemmingsmogelijkheden zouden onder andere architecten, ontwikkelaars en externe deskundigen moeten worden betrokken. Bestemmingen waar Oud Leiden aan denkt zijn zorgwoningen voor senioren of mensen met een beperking, waarbij het Atrium als binnentuin ingericht kan worden. Eventueel kan ook ondersteunende dienstverlening in het pand een plaats krijgen. Ook een concept van doorstroomwoningen voor statushouders is in de ogen van Oud Leiden een prima invulling van het enorme pand. Net als de realisatie van een mini-campus voor de Universiteit en het LUMC. “Voordeel van bovenstaande opties is dat een lagere parkeernorm passend is bij de functie.

Een tweede denkrichting die Oud Leiden de gemeente aan de hand doet is het opdelen van het pand in casco-units. Daarbij zouden starters op de woningmarkt de mogelijkheid krijgen om in (collectief) opdrachtgeverschap invulling te geven aan de woningen. “Een dergelijk concept is vernieuwend en bedient nieuwkomers op de woningmarkt. Bovendien sluit het karakter van dit concept aan bij het creatieve leefmilieu dat het Energiepark beoogt te worden.

Leiden Maatschappij Politiek