“Mijn leven is anders dan dat van mijn leeftijdsgenoten. Zij vinden het heel cool dat ik zoveel mag en dat ik zo zelfstandig ben.” Maar Martin had liever ouders gehad die wel sloffen voor hem kochten of de verwarming iets hoger zouden zetten. “Eenzaamheid is dat je verbinding mist. Het gaat erom dat je je gehoord en gezien voelt, dat je er mag zijn.”
Eenzaamheid is niet alleen iets dat oudere mensen overkomt. Ook jongeren kunnen eenzaam zijn en die noodzakelijke verbinding missen. Soms omdat ze moeilijk vrienden maken, gepest worden, een laag zelfbeeld hebben. Of omdat ze hun verhaal niet kwijt kunnen. In de tweede aflevering van Verbroken verbinding: Koude tegels hoor je de verhalen van Martin, Angela en Thijs en een jonge vrouw die haar verhaal anoniem deelde via whatsapp.
In de podcastserie ‘Verbroken verbinding’ laten podcasters Andy Clark en Gerry van Bakel ervaringsdeskundigen aan het woord. Een deel van hen is later aan de andere kant van de hulpverlening terechtgekomen en probeert jonge mensen die last hebben van depressie, van niet goed in je vel zitten, van geen contact kunnen maken te helpen. En gevoelens van eenzaamheid komen daar vaak bij aan de orde.
Ambulance
De titel ‘Koude tegels’ van aflevering 2 verwijst naar de ervaring van Martin. Het is een herinnering aan zijn ouderlijk huis. Een tegelvloer in de gang die in de winter ijskoud was. Martin kreeg zelf geen sloffen van zijn ouders en ze dachten er ook niet aan om de verwarming wat hoger te zetten. “Ik wil het nooit meer koud hebben. Ik het altijd veel kleren aan: laagjes, laagjes, laagjes.” De vader van Martin is veel weg voor zijn werk en zijn moeder heeft vooral zelf zorg en hulp nodig.
Martin heeft wel vrienden, maar voelt zich toch soms erg eenzaam. “Dan kwamen we bij elkaar en dan was al besloten dat we uit zouden gaan en waren we al wat aan het drinken, dan kon ik niet echt delen: mijn moeder is net opgehaald door de ambulance. Die ruimte was er naar mijn gevoel niet. Eenzaamheid is voor mij dat je verbinding mist. Je kunt wel met elkaar in de klas zitten of aan een tafel, maar dat wil nog niet zeggen dat je je niet eenzaam kunt voelen. Het gaat erom dat je je gehoord en gezien voelt, dat je er mag zijn.”
Eetstoornis
Een jonge vrouw doet anoniem haar verhaal via Whatsapp. Op de achtergrond zijn voorbijrazende auto’s te horen, terwijl zij op haar telefoon inspreekt hoe moeilijk voor haar is om nieuwe vriendinnen te maken. “Mijn vrienden van vorig jaar negeerden me ineens op school en ik kwam in een klas met meisjes waarvan ik wist dat ze vorig jaar nare verhalen over me hadden verteld. Ik had het gevoel dat ik er niet in paste. Dat ik er niet bij hoorde.”
“De pauzes waren het ergste. Soms bracht ik ze door op het toilet of in de mediatheek waar ik aan iets werkte waar ik helemaal niet aan hoefde te werken. Alleen om de tijd door te komen. Ik dacht dat het aan mijn uiterlijk lag, dat ik moest afvallen en dat ze me dan wel zouden waarderen.” Dat leidde uiteindelijk tot een eetstoornis waar ze twee jaar last van had.
Thijs werd als kind heel erg gepest. Hij kon bij niemand zijn verhaal kwijt. Docenten keken weg en de vrienden die hij dacht te hebben volgden dat voorbeeld. Hij voelde zich totaal niet gehoord of gezien. “Ik kwam in een hele erge depressie terecht. Die depressie maakte me eenzaam en door die eenzaamheid werd ik steeds depressiever.” Na zijn schooltijd kwam hij bij Stichting Lumen Holland-Rijnland terecht. Een organisatie die ondersteuning biedt aan mensen met psychische problemen. Voor Thijs keerde daar het tij.
Te populair
Angela coacht jongeren en jongvolwassenen. Als in maart de coronacrisis een zogenaamde intelligente lockdown nodig maakt, richt ze een online community op. Omdat ze bang is dat jonge mensen die thuis moeten studeren, niet meer naar clubjes kunnen gaan en nauwelijks iemand spreken extra risico lopen om eenzaam te worden.
En dat ziet ze ook wel in de groep die ze om zich heen verzamelt. Al is eenzaamheid geen woord dat de jongeren zelf gauw in de mond nemen. “Maar sommigen zeggen wel dat ze moeite hebben om vrienden te maken. Van mij mag iemand best introvert zijn, maar ik probeer ze wel meer zelfvertrouwen te geven. Veel jongeren denken van zichzelf dat ze niks waard zijn en dat niemand hen aardig vindt. Het doel van mijn trainingen is dat ze zich prettiger voelen in contact met anderen.”
Zelf heeft Angela ook last gehad van negatieve gedachten. Rode gedachten noemt ze dat. Ze ging naar een nieuwe school en meteen met de klas op schoolreis naar Praag. Een vriendinnengroep vroeg of Angela bij hen op de kamer wilde. “Ik dacht meteen dat is niet goed, zij zijn te populair voor mij.” Maar ze voelde dat ze geen nee kon zeggen. “We gingen naar de McDonald’s en we pasten niet allemaal aan een tafel. Dus ging ik aan andere tafel zitten, maar niemand wilde bij mij zitten. Toen kon ik wel huilen.” Die tranen kwamen pas toen ze bij terugkomst bij haar vader in de auto stapte.
Try it
Social media zijn eigenlijk een hoofdstuk apart als het om eenzaamheid bij jongeren gaat. Martin ziet als hulpverlener dat iemand zo wordt opgeslokt door zijn telefoon dat hij hem ineens laat staan. Angela ziet ook dat jongeren zich soms laten verlammen door het vrolijke leven van anderen op Instagram. “Daar kan ik nooit aan tippen en dan durven ze niets meer te delen.”
Maar ze ziet ook een nieuwe ontwikkeling waarbij populaire vloggers op YouTube ‘uit de kast’ komen met hun ervaring van eenzaamheid. “Tik maar eens in ‘geen vrienden’, dan komt er heel wat naar boven. Dat vind ik wel goed.”
Angela, Martin en Thijs hebben hun weg gevonden en helpen nu anderen. In de anonieme whatsapp deelt de jonge vrouw uiteindelijk ook haar advies aan anderen en wellicht ook vooral aan zichzelf. “Laat zien we je bent zonder je steeds zorgen te maken over wat anderen van je denken. Anders leert niemand je echt kennen. Het zal waarschijnlijk niet meteen lukken. Maar let’s try it.”
Hulp en ondersteuning
In Leiden zijn verschillende organisaties werkzaam die mensen proberen te helpen bij het verlichten van eenzaamheid.
113
Denk je wel eens aan zelfdoding? Aarzel niet om te bellen met 113 Zelfmoordpreventie, via telefoonnummer 113 of kijk op de website 113.nl. Er is altijd iemand die wil luisteren.
De eerste aflevering van Verbroken verbinding: Alleen op de wereld verscheen op maandag 7 september. De volgende aflevering Verbroken verbinding wordt op maandag 5 oktober gepubliceerd.
Studio Leiden
Middelstegracht 87A
2312 TT Leiden
Studio Leiderdorp
Sisalbaan 13
2352 AZ Leiderdorp
E-mail
redactie@sleutelstad.nl
Telefoon Redactie
071 - 5235907
