Gemeente aarzelt over inzet onafhankelijke schimmelexpert voor Leiden

De gemeente Leiden staat positief tegenover het idee om samen te werken met een onafhankelijke vocht- en schimmelexpert, maar of die er komt is nog niet zeker. Dat blijkt uit antwoorden van de gemeente op schriftelijke vragen van PvdA en SP. De roep om een efficiënte en daadkrachtige aanpak van de schimmelproblematiek wordt steeds groter, nu de ernst daarvan in Leiden steeds duidelijker wordt.

Raadsleden in Leiden zijn geschokt door wat ze zien in sociale huurwoningen, vooral bij woningen van woningcorporatie De Sleutels. Bewoners vertellen verhalen van kinderen die ziek worden door de aanwezige schimmel. Ze wijzen op achterstallig onderhoud, onvoldoende communicatie en zeggen dat klachten niet of pas heel laat worden opgelost. De problemen kwamen aan het licht nadat de bewonerscommissie van de woningen die De Sleutels wil slopen in de Prinsessenbuurt, de politiek benaderde.

Woningcorporatie De Sleutels heeft inmiddels wel actie ondernomen op de vele klachten. Zo is een aparte medewerker aangesteld om ervoor te waken dat klachten niet blijven liggen. En er is een gespecialiseerd bedrijf ingeschakeld om de schimmelproblematiek in de woningen aan te pakken. Het gaat om het ingenieursbureau Cauberg Huygen. Dat bedrijf is sinds 2020 in Den Haag aangesteld als de onafhankelijke schimmelexpert.

Haagse aanpak
De gemeente Den Haag werkt al samen met schimmelexperts, die worden ingeschakeld als woningcorporaties en huurders het samen niet lukt om schimmel of vochtoverlast in een huis op te lossen. Die aanpak staat landelijk bekend als ‘de Haagse aanpak vocht en schimmel’. De aanpak houdt in dat woningcorporaties, GGD, huurdersorganisaties en huurders samenwerken om het vocht- en schimmelprobleem aan te pakken. De schimmelexpert fungeert dan als scheidsrechter.

Zodra een huurder, een woningcorporatie of de GGD een melding maakt van vocht- en schimmelproblemen, gaat de schimmelexpert altijd eerst in overleg met de woningcorporatie. Komen de huurder en corporatie er samen niet uit, dan voert de onafhankelijk expert locatieonderzoek uit. De conclusies en adviezen van dat onderzoek zijn dan vervolgens bindend voor de woningcorporatie. Behalve de gemeente laat ook woningcorporatie De Sleutels weten positief te staan tegenover de Haagse aanpak.

Maar om te bepalen of de Haagse werkwijze goed aansluit op de Leidse situatie en daadwerkelijk iets toevoegt, “is verder analyse van de Haagse en Leidse situatie nodig”, aldus de gemeente. Vijf jaar geleden zou er nog een landelijke aanpak van vocht- en schimmelproblemen in huizen komen, beloofde de toenmalige minister Kajsa Ollongren van Binnenlandse Zaken. Uitgangspunt daarbij zou zijn ‘de Haagse aanpak’. In Leiden is die aanpak de afgelopen vijf jaar niet van de grond gekomen, ondanks dat de ernst van de problematiek landelijk bekend was.

Verantwoordelijkheid
Betrokken partijen wijzen vooralsnog consequent naar de woningcorporaties om als eerste instantie schimmelproblematiek op te lossen. “Bij problemen met de woning is het in eerste instantie aan de woningbouwvereniging om dit op te pakken”, laat een woordvoerder van de GGD weten. “Vanuit de GGD kunnen we wel over de schimmelproblematiek voorlichting en adviezen geven aan zowel inwoners als woningbouwcorporaties.”

“Huurders hebben een goede wettelijke bescherming als het gaat om geschillen rond onderhoud”, aldus de gemeente. “Ze kunnen via de Leidse geschillencommissie en de huurcommissie problemen aankaarten als zij van mening zijn dat de corporatie niet of onvoldoende met hun klacht omgaat.” In Leiden lijken huurders die instanties onvoldoende te kunnen vinden. In de praktijk hebben veel huurders vanwege een taalachterstand of een andere rugzakje daar vaak niet de lees- en schrijfvaardigheden voor.

Onafhankelijkheid
De relatie tussen de woningcorporaties en de gemeente Leiden is gecompliceerd. De wet geeft de gemeente de bevoegdheid om toezicht te houden en handhavend op te treden wanneer gebouwen een gevaar opleveren, ook wanneer het eigendom van een woningcorporatie betreft. Anderzijds heeft juist de gemeente de woningcorporaties hard nodig om te komen tot nieuwbouw om de woningnood op te lossen.

“De gemeente Leiden ziet woningcorporaties als belangrijke samenwerkingspartners”, aldus een woordvoerder van de gemeente Leiden. “Voordat de gemeente overgaat tot handhaving, wordt eerst overlegd met de woningbouwcorporatie. Over de schimmelproblematiek zijn de afgelopen dagen meerdere gesprekken gevoerd met De Sleutels en andere corporaties.”

De verwachting is dat de resultaten van de gesprekken tussen de woningcorporaties en de gemeente Leiden op korte termijn bekend worden gemaakt. Het is dus nog even afwachten of de Leidse huurder met de invoering van een onafhankelijke schimmelexpert een betere rechtsbescherming krijgt tegenover de woningcorporaties, waardoor de schimmelproblematiek beter kan worden aangepakt. In Den Haag lijkt iedereen vooralsnog tevreden met de aanpak.

Leiden Maatschappij Politiek Schimmel in woningen