Mensen zoeken verbinding. Als je vanuit een ander land, vanuit een andere cultuur naar Leiden komt, dan is contact leggen soms extra lastig. Omdat je de taal (nog) niet goed spreekt of omdat je andere verwachtingen en ervaringen hebt.
Tamar bijvoorbeeld groeide op in het buitenland en zag haar neven, nichten, ooms, tantes en grootouders niet zo vaak. Bij haar vriend ziet ze dat de hele familie om de haverklap bij elkaar langskomt. Dat was echt wennen en soms voelde ze zich te midden van al die warmte best eenzaam, omdat ze dat niet herkende.
Podcasters Gerry van Bakel en Andy Clark gingen op onderzoek uit: wat is eenzaamheid? Wie heeft er last van? In een zesdelige podcastserie Verbroken verbinding laten ze mensen aan het woord over hun eigen ervaringen. Eenzaamheid is niet alleen een probleem van zielige oude mensen. Het treft heel veel mensen: jongeren en ouderen, mensen met een beperking en bijvoorbeeld ook nieuwkomers.
Verbroken verbinding is een podcastserie over eenzaamheid in Leiden in tijden van corona en daarbuiten van Gerry van Bakel en Andy Clark.
In aflevering #5 praten zij met mensen die niet geboren en getogen zijn in Nederland, maar hier om verschillende redenen naar toe zijn gekomen. Hoe hebben zij hun contacten opgebouwd? Hebben ze meer last van eenzaamheid?
Aziza en Aicha zijn twee vrouwen die zo’n dertig jaar geleden vanuit Marokko naar Nederland kwamen. Een nieuw land, een nieuwe omgeving en een nieuwe taal. Beide benadrukken dat het cruciaal is om je die zo snel mogelijk eigen te maken. “Toen ik hier in Leiden kwam wonen, heb ik mijn best gedaan meteen de taal te leren”, vertelt Aziza. “Als je de taal kent, ben je de helft van je problemen kwijt.”
Niet kapot
Aicha ziet de worsteling bij haar cliënten, mensen uit diverse culturen die naar Nederland zijn gekomen en die zij begeleidt bij het vinden van hun weg in de Nederlandse samenleving. “Ik herken dat ook wel. Ik kwam hier zonder familie, wel met wat vrienden, maar die waren ook nieuw.” En dan kan het lastig zijn om ingangen te vinden om contacten te leggen. “Mensen kennen de cultuur niet, weten niet hoe de dingen hier gaan. Je moet zo snel mogelijk integreren.”
Ondanks een positieve instelling en inzet, ligt eenzaamheid op de loer voor nieuwkomers weet Aziza uit eigen ervaring. “Ik ben een heel sociaal mens,” zegt Aziza, “zo ben ik geboren. Dat heeft er voor gezorgd dat de eenzaamheid mij niet kapot maakt.”
Voor Abdulrachman is de taal nog altijd een obstakel. Hij kwam naar Nederland met zijn toenmalige vrouw vanuit Soedan. Op de vlucht voor een dictator. En al zijn ze veilig in Nederland, de relatie loopt stuk. Met Abdulrachman gaat het dan gauw bergafwaarts. Verslaving, uithuiszetting. Een paar jaar geleden kwam hij via een hulpverlener bij de Buurtontmoetingsplaats (BOP) terecht op de Herenstraat.
Mevrouw Fransje
Bij de BOP maakt Abdulrachman een nieuwe start. Hij wil graag de taal beter leren, een opleiding doen, werk vinden. Maar vooral is hij op zoek naar contact. Mevrouw Fransje, zoals hij sociaal werker Fransje Barnard noemt die de BOP ‘runt’, moedigt hem zoveel mogelijk aan. Eigenlijk is zij zijn enige vriend.
Tamar studeert in Leiden. Haar wieg stond in Zuid-Afrika, op haar zevende verhuisde ze naar Spanje. “Ik moest haast de klas ingeduwd worden omdat ik niet durfde. Ik mocht wel naast de juf zitten omdat ik nog veel moest leren, maar ik voelde me wel een beetje alleen.” Ze voelt zich buitengesloten en niet echt geaccepteerd. “Ik was altijd dat Engels/Nederlandse meisje, die buitenlander, niet echt Spaans. Ik was toen vaak liever alleen. Ik denk dat ik wel eenzaam was.”
En corona dan, wat is de impact van deze crisis? Ervaren mensen met een andere culturele achtergrond meer eenzaamheid? De coronacrisis en de beperkende maatregelen tijdens de eerste lockdown hebben voor veel spanningen bij mensen thuis gezorgd volgens Aicha. “Jonge mensen hebben daar last van. Ouders willen hun kinderen thuis houden, maar dat gaat niet altijd goed. Er ontstaat veel ruzie.”
Ook Aziza vindt dat er veel is veranderd. “Het leven heeft een andere kleur gekregen, een andere smaak”, zegt Aziza. Ze maakt zich zorgen dat als er iets met haar hier gebeurt, ze geen familie in de buurt heeft. “Ik ben nu vier jaar weduwe. Ik heb hier veel vrienden en kennissen, maar geen familie. Wie zorgt er dan voor mij? En als het allerergste gebeurt? Wie brengt mij dan naar Marokko voor de begrafenis?”
Hulp en ondersteuning
In Leiden zijn verschillende organisaties werkzaam die mensen proberen te helpen bij het verlichten van eenzaamheid.
113
Denk je wel eens aan zelfdoding? Aarzel niet om te bellen met 113 Zelfmoordpreventie, via telefoonnummer 113 of kijk op de website 113.nl. Er is altijd iemand die wil luisteren.
Eerdere afleveringen van de podcastserie Verbroken verbinding zijn gepubliceerd op maandag 7 september en maandag 21 september, maandag 5 oktober en maandag 19 oktober.
Sleutelstad Media
Middelstegracht 87A
2312 TT Leiden
E-mail
redactie@sleutelstad.nl
Telefoon Redactie
071 - 5235907
